تجاوز

بوگونلر توئیتردن باشلانان بیر دالغایلا بیر چوخ اینسان تجاوزلا باغلی آجی تجروبه‌‌لرینی پایلاشیرلار. بو ایسه فرقلی تپکی‌لره سبب اولوبدور. منسه بو حاقدا بیر نئچه سؤز اکله‌مک ایسته‌دیم:
 
بیر اینسانین منه ⁧ #تجاوز⁩ اولوب دئمه‌سی بیراوقدر ده راحات آغیزا آلینیب یازیلاسی بیر ائیلم دئییل‌دیر. بیری بئلنچی بیر ادعادا بولونورسا ایلک باشدا آرخاندایییق، سنینله‌ییک، سن تک دئییلسن دئییلمه‌سی باشلیجا قوشوللاردان ساییلیر. بوردا بیز قونویا ذات‌انگارانه یاناشمالیییق. نئجه‌لیک‌لر، نییه‌لیک‌لر، بیر طرفه قضاوت‌لر/یارغیلامالار، متجاوز آدلانان کیمسه‌دن بوشونا یان ساخلامالار بیزه چاتماز. بو حیمایت‌دن باشلیجا آماجیمیز ایسه تجاوزا اوغرایانلارا اومود وئرمک‌دیر. اونلاری جسارتلندیریب، کؤلگه‌دن ائشیگه چیخارتماق‌دیر. هر شئیه رغمن هله یاشامالیسان دئمک‌دیر. تجاوزا اوغرایان یالنیز قالیرسا متجاوز داها آرتیق جسارتله‌نیب اوندان بتَرینی یاپاجاق‌دیر. حقوق قایداسی دئییر اصل برائته‌دیر آنجاق بورادا منجه اصل حیمایته‌دیر.

قادین حاقلاری

«قادین گولرسه بو ایسسیز موحیطیمیز گوله‌جک
سوروکله‌نن بشرییت قادینلا یوکسله‌جک»
                                           -حسین جاوید-

کیشی‌لر ایله قادینلارین فیزیولوژیک چئشیدلیلیک‌لرینی گؤز اؤنونه آلاراق عدالت‌سیز دونیامیزدا قادینلارین دا کیشی‌لر برابری حاقلارینی الده ائده بیلمه‌لری اوچون اینتیقادی دیله صاحیب اولان آخیما، فمنیستی آخیم دئییلیب‌دیر. دونیا فمنیست‌لری سیمون دوبووار ایله ویرجینا وولف کیمی‌لری ایله تانینسالار دا آذربایجاندا دا بو آخیم اولدوقجا درین ایزلره مالیک‌دیر. ایل‌لردیر دینی ایناج‌لاریمیزدان توتاق گله‌نک‌سل-کولتورل باخیشلارین درین ائتکیسینده اولان بو آخیم بوتون قارشیلاشدیغی چتینلیکلره باخمایاراق اؤز ایده‌آل‌لارینی اؤنه سوردوروبدور/سوردورمک‌ده‌دیر. چاغیلا یازیچیلاریمیزین قلیمنه آخیب، یئری گلمیشکن ده پیراتیکایا بورونوب اؤزونو عمل مئیدانیندا دا لاییقیجه ثبوتلامایا باشلامیش‌دیر.

بی‌بیم گلدی- فیلم

یؤنتمنی آلمانیا دوغوملوسو أرهان کوزان (Erhan Kozan) ایمضالی اولان، "بی‌بیم گلدی Halam Geldi" فیلمی، بیرچوخ اؤدوله لاییق گؤرونن فیلم‌لر سیراسیندا دایانیر. قوزئی قیبریس تورک جومهورییتی‌نین روم کندی (کؤیو) اولان لیمیا (لیمپیا) سینیریندا یئر آلان آکینجالار(Akınılar) کندینده چَکیلن فیلمده أذان سَس‌لری، کئلیسا زنگی، تورک موزیکی و یونان مئلودی‌لری فیلمین دریندن آنلانماسی و ایزله‌ییجی‌نین فیلمدن ائتکی‌لنمه‌سی سونوجونا یاردیمچی اولورلار. اوُچ اوشاغین دیراما حئکایه‌سی، 3 اوشاق هله 13 یاشیندادیرلار و اوچونون ده باش یازیلاری عئینی دیر. موکممل بیر دیرام فیلمی؛ ایران، تورکیه و دونیانین بیر چوخ اؤلکه‌سینین قانایان یاراسی اولان "قیز اوشاقلاری‌نین ائولی‌لی‌یی" حاقدا گؤزل چکیلی بیر فیلم. باشدان أته‌یه آغری، سیزی، درد. قادینا قارشی ظولم، اوشاقکن گَلینلیک، حاقسیزلیق، ساوادسیزلیق، کور قورووملار، یئترسیز و بوشلوقلارلا دولو اولان یاسالار و ساختا ایناملارین دوستاقی اولماقلیق. نورمال یاشامین گونده‌لیک آغیرلیغینین آلتیندا قالیب چابالاماق. سئودیکلرینه چاتماماق، زامانسیز اؤلوم، آیریلیق، نیفرت. سینیر، سیاست، ساواش.

8 مارت

8 مارت بهانه‌سینه :)))

هر شئی بیلگی‌سیزلیکدن دیر. بیلگی‌لندیکجه باخیشلاریمیز، دوشونجه‌لریمیز، دونیا گؤروشلریمیز کسینلیکله ده‌ییشه‌جک. بلکی ائله بیر دوروما چاتدیق کی اؤز کئچمیشیمیزدن بیله زهله‌میز گئتدی. بیر چوخ مسئله بو بیلگی‌سیزلیکده ائتکیسی وار آنجاق بورادا سؤز قونوسو بیلگی‌سیزلیگین ذاتی دیر. چئشیدلی ندن‌لری دئییل.

بو اوزدن هئچ بیر موطلق نسنه یوخدور؛ بیزیم باخیشلاریمیز و تحلیل‌لریمیز محدود بیلگی‌لرین اورونودور (محصولودور)؛ هئچ زامان اؤزوموزو کامیل دوشونجه‌نین یییه‌سی اولدوغونو سانماساق داها یاخشی اولار. سوموتلانمامیش وارساییملارلا قارشیمیزدا ساندیقلاریمیزین کؤکلرین قازماساق داها یئیی اولار.

بو اوزدن بوشونا هر کیمی و هر نه‌یی قیناماقدان بیر شئی چیخماز؛ قارانلیغا لعنت دئمکدن‌سه بیر موم یاندیرماق داها یارارلی‌دیر.

تانیماق، تانیتدیرماق، برنامه‌لی آددیم آتماق، هاچان، نئجه، نه اوچون، هانسی یول‌لارلا؟؟؟

 

حامید مورسلی -8 مارت 2015 - 17 اسفند 93

قادین‌لاریمیز و بیزیم توپلوم

◘◘◘ قادین‌لاریمیز و بیزیم توپلوم ◘◘◘

شَهَرین ایچینه کی چیخیرسان بیر چوخ گؤرونتو، بیر چوخ صحنه سنین فیکیرینی اؤزونه ساری چه‌کیر. فرقلی فرقلی اینسانلار گؤرورسن، فرقلی فرقلی دوشونجه‌لر و فرقلی فرقلی پئشه‌لرله راستلاشیرسان. توپلومون چاخلاشماسین، ترپه‌نیشین، جانلی اولاراق چالیشماسینی‌ گؤز آردی ائده‌بیلمیرسن. بوتون چتینلیک‌لر، فلاکت‌لر، یوخسوللوق‌لار، ایش‌سیزلیک‌لره، بیرجه سؤزده دئسه‌م " آغری و دردلره" رغمن یئنه یاشاییشین چیرکین اوزون گؤردویونه بیله، هله‌لیک جانلی‌لیغین ایلکین یانسیدیجی‌لارینین ایزلرینی گؤردویونده بیر ته‌هَر بوتون بونلارا قاتلاشیب اؤزونو ساواش مئیدانی‌نین اورتاسیندا گؤرورسن. من بونون آدین قویورام "یاشام موجادیله‌سی". 

یاشادیغیمیز توپلوم‌دا بیر چوخ گئری قالمیشلیک‌لار وار، بلکی باشقا اؤلکه‌لرده یاشاسایدیق بیر چوخ داورانیشلاریمیز، بیر چوخ قایدا قوراللاریمیز، بیر چوخ یازیلمامیش یاسالاریمیز بیزی هویوخدورموش، قورخوتموش " نئجه بئله اولا بیلر آخی؟" سوروسونو دئیه سوروشدورموش کیمی اولاردی. آنجاق زامان سوره‌جی بیزیم تاریخ‌سل آلت بیلینجیمیزه ائتکیسین بوراخمیش کیمی دورومدادیر. بو گلیشمه‌لر داها بیزی بیر ته‌هر کوبوتلاشدیریب، داها عادی‌لشمیش بیر چوخ مسئلیه گؤرمزدن گلمه‌گیمیزه، دایاناقلی نده‌ن اولوب دور. بیر چوخ بئلنچی سورونلاریمیز وار کی داها سورون بیله ساییلمیرلار نیه کی زامان او چاتیشمازلیقلاری اؤز ایچینده بوغوب، گله‌نک‌ و دینی-مذهبی یاپیلار بو سوره‌جه توو وئریب داها قاباریق آجیلارین أللریندن آلیب لار. بونلارین بیریسی و اؤنملی‌سی ساییلان "قادنین‌لار و قادین حاقلارینین دورومودور" منجه. "بیل کیلینتون" آمئریکانین کئچمیش پیرئزیدنت‌لریندن اولان بیریسی دانیشیقلارینین بیرینده دئمیشدی "قادین ده‌ییشیلیرسه توپلوم ده‌ییشیله‌ر" آنجاق منجه بو سؤز دوغرو دا اولسا یئته‌رلی دئییل نیه کی قادینا قارشی باخیشلار، قادینین بیلگی‌سیز قالماغی، قادین‌لارلا ایلگیلی بیر چوخ توپلومسال قورال و قایدالار، قادین حاقلارینا ائرکک‌لرین سایقیلا یاناشمالاری و... کیمی قونولار ائتکیلی درجه‌ده داخیل‌دیرلر؛ تکی قادین یوخ سایدیغیم اؤرنک‌لر ده اویغونلانیب، یئرینده بلکی ده‌ییشیلمه‌لی‌دیرلر.
بوگون بیر آنانین اؤلوم اعلامییه‌سین بیر دووارا یاپیشدیریلمیشین اولدوغونو گؤردوم. آنجاق سؤزو گئدن اعلامییه‌‌نی گؤردوک‌ده توپلوموموزدا قادینلاریمیزین دورملارینین نه‌قده‌ر آغیر اولدوقلاری یئنی‌دن گؤزومون اؤنونه گَلدی. بیزیم توپلومدا دونیاسین ده‌ییشمیش قادینین اؤز شَکیلین اعلامییه‌سینه وورمازلار !!! ؛ اونون یئرینه، بیر زامانلار دینی کیتابلاریمیزدا 14 معصوم‌دان بیریسینی گؤسترمک ایسته‌دیکلری کیمی بیر ایشیق‌لی اؤرتو یا دا ایشیق‌سیز بیر اؤرتویله گؤستَرَرلر. آنجاق بوگون گؤردوگوم شکیلده او ایشدن علاوه رحمته‌ گئندن قادینین بؤیوک اوغلونون شکیلین‌ ده وورموشدورلار. و آنانی اوغلویلا تانیتدیرمیشدیرلار ! بیلمیرم نیه ولی چوخ اوزولوب ایچیمدن یازیقلاندیم.
بو دئمک اولار قادینلاریمیزین مین‌ده بیر اولان آغری‌لارینین گؤسته‌رگه‌سی‌دیر. و گؤسته‌ریرکی نه‌قده‌ر زامان ایستیر بو گؤروشلر ده‌ییشیب ایده‌آل بیر توپلوما یییه اولاق. هله بونا دیلسیزلیق و او اعلامیه‌نین اؤز دیلیمیزده یاییلماماسی‌نین نیه‌لیگین‌ ده آرتیرساق بو آغری‌یا ساخلاشماق داها چتین اولاجاق. آنجاق بؤیوک ده‌ییشیم و بؤیوک اوغورلار بالاجا آددیم‌لاردان اولاشیر. بو بالاجا ده‌ییشیم‌لر یئرینده ائعمال اولسالار بؤیوک دئویرمه‌لری آز زامان‌دا گؤره‌بیله‌جه‌ییک، دییه دوشونورم.

18/10/93 حامید مورسلی.

25 نوامبر

25 نوامبر؛ دونیا قادینا قارشی شیددتی آرادان قالدیرما گونو

----------------------------------------------------------------------

نوامبر آیی‌نین ایگیرمی بئشی دونیا قادینا قارشی اولان شیددتی آرادان قالدیرما گونو تانیملانیب. اولا بیلسین بیر سیرالاری اؤزلریندن سوروشالار مگر بئله دئییل کی دونیانین دؤرد بیر یانی و بوجاغیندا هر گون قادینلار شیددته معروض قالیرلار؟ بس نده‌ن ایگیرمی بئش نوامبر ؟
دوغروسو بو گون ایللر اؤنجه بیرله‌شمیش میللت‌لر قورومونون (تشکیلات) وریندن دونیا قادینا قارشی شیددتی آرادان قالدیرماق گونو سئچیلمیش دوروموندا یئر آلمادان بئله لاتین آمئریکا اؤلکه‌لرینده "قادینه قارشی شیددته سون" گونو آدیلا تانینیرمیش.
بوگونون سئچیلمه‌سی؛ ایلک "لاتین آمئریکا و کارابین قادینلارینین ایلک توپلانتیلاری‌نین (18 دن21 جولای 1981) وریندن کولومبیانین (کلمبیا) بوگوتای‌ییندا آچیقلاندی. اوردا او توپلانتی‌یا قاتیلانلار، قادینا قارشی شیددت، ائو دوزئیینده ووروشماقدان تجاووز، جینسی اذییت، دؤولته باغلی ایشگنجه‌لر و سیاسی قادین توتساق‌لاریلا کؤتو داورانیشلاری قیناییب نوامبرین ایگیرمی بئشینی "میرابال" باجی‌لارینین آنی‌لارینین آنیمساماق گونو تعیین ائتدیرلر. همین ایلده ب‌ام‌ت دن ایسته‌دیرلر بو ایلی بیر دونیا گونو کیمی رسمیته تانیالار. آنجاق ب‌ام‌ت 1999-جی میلادی ایلده نوامبرین ایگیرمی بئشی، بو اوچ باجی‌نین اؤلوم گونلرینی " دونیا قادینا قارشی شیددتی آرادان قالدیرما گونو " آدیلا اعلان ائتدیر.
میرابال باجی‌لاری او ایللرده اؤز اؤلکه‌لرینین دیکتاتور حاکیمییتی‌ایله (تروهیلو) ساواشمیشدیرلار، سونوندا تروهیلونون قاتقی‌سی ایله حؤکومت وریندن ایزینلی اولاراق حیات یولداشلارینین دوستاقدا گؤروشلرینه گئده‌ره‌ک اؤلدورولموش‌لر. دیکتاتور اونلاری اؤلدورمه‌میشدن اؤنجه سؤیله‌میشدیر حؤکومتین ایکی اؤنملی سورونو وار: بیریسی کئلیسه، اوبیریسی ایسه میرابال باجی‌لاری. او بئله دوشونوردو بو باجی‌لاری اؤلدورمه‌گی ایله تمل سورونلاریندان بیریسی چؤزولموش اولاجاق آنجاق همین قونو کوتله‌ده دیکتاتورا قارشی درین بیر نیفرته نده‌ن اولدو. بئله‌جه کی یالنیز بیر ایل بو باجیلارین اؤلوملریندن کئچمیش‌ده تروهیلونون حؤکومتی سونونا چاتدی.
بو باجی‌لار " اونودولماز کپه‌نک‌لر" آدیلا تانینمیشدیرلار، اؤلدوکلریندن سونرا قادینلارا قارشی شیددتین اوغروندا یاپیلان موباریزه‌لرین سیمگه‌سی اولوب و دومینیکن‌نین باشا باشیندا اونلاردان یاد اولونوب آنیمساندیرلار. او چاغلاردا دومینیکن‌ قادین آکتیویست‌لری اونلارین اؤلوم گونلرینی شیددته قارشی گونو آدلاندیریب سونرا وورغولادیغیم کیمی بو آدی بیرله‌شمیش میللت‌لر تشکیلاتینا (ب‌ام‌ت) اؤنه‌ردیرلر.
ب‌ام‌ت دونیا قادینا قارشی شیددتین آرادان قالدیرما گونون آچیقلادیغی بیان‌نامه‌نین ایلک بندینده بئله وورغولاییب: هر تورلو شیددت کی سونوجوندا قادینلارا فیزیک‌سل یا روح‌سال ضررلی ائتکی‌لر بوراخا، یا هر هانسی داورانیش یا زوراکیلیق کی اونونلا قادین قانون‌سوز اولاراق وطنداشلیق اؤزگورلوکلریندن محروم اولا، توپلوم ایچینده یا اؤزه‌ل بیر اورتامدا اولموش اولسا دا، شیددت آدلانار.

حامید مورسلی 11/25/2014

منیم ائویمه گلدینسه / قاده السمان

منیم ائویمه گلدینسه / چئویری: حامید مورسلی

("قاده السمان" سورییه‌لی شاعیر)

ائویمه گلدینسه منه قلم گتیر 
قره بویاقلی قلمله اوزومه جیزیق چکمک ایسته‌ییرم 
گؤزه‌للیک سوچ نده‌نینه گؤره قفسه دوشمه‌ییم

بیر چارپاز دا، اوره‌گیمین اوزرینه شهوته ده دوشمه‌ییم 
بیر سیلگی وئر دوداقلاری سیلمه‌گه 
ایسته‌میرم کیمسه قیرمیزیلیقلارینا گؤره قره‌لده منی

بیر کوره‌ک کی اونونلا بوتون قادینسل ایچ گودولریمی کؤکدن چیخاردیب ووجودومو کؤتانلایام ! 
اونسوز داها اویارلی بئهئشته گئدیرم دییه‌سن !

بیر اولگوز وئر، توکلریمی ترکدن قیرخیم، باشیم هاوا یئسین 
و اؤرتونون آراجیلیغی اولمادان بیراز دوشونه‌م

ایگنه ایله ساپ دا وئر، دیلیمه گؤره ایسته‌ییرم…داماغیما تیکم بیله‌سین 
چیغیرتیم بئلنچیلیکده سس سیزدیر !

قایچینی اونوتما، ایسته‌ییرم گونده‌لیکده دوشونجه‌لریمی سانسور ائدم 
فابا دا احتییاجیم وار بئیین یوماغیما

بئینیمی یودوم، سَردیم شه‌ریتین اوستونه، یئل آماجلاریمی اؤزویله عرب قه‌میش سالمادیغی یئره آپارسین دئیه

بیلیرسن کی، رئالیست اولماق گره‌کیر! سوسدوروجو دا تاپا بیلسن آل

ایسته‌ییرم اوچاغ کی سئومک و سئچیم سوچونا گؤره فاحیشه آدلانیرام، باغریمی بوغازیمدا بوغام

کیملیگیمدن بیر کوپی ده ایسته‌ییرم، او چاغا کی دینی باجی و قارداشلار یول گؤسترمک آماجلارییلا آلچادیجی یامانلار سونورلار منه، یادداشیما گه‌تیرم کی کیمم.

سن بیل آللاه … بیر یئرده ایسه گؤردون حاق ساتیرلار منه آل، یئمگیمه تؤکوم. ترجیح ائدیرم کیمسه‌دن اؤنجه اؤزوم حاقیمی یئییم.

سونوندا بیر پارا قالیرسا سنه، منه بویونباغی کیمی بیر پیلاکارت آل، بوینومدان آسیم و اوزه‌رینده بؤیوک حرفلرله یازیم:

من بیر اینسانام 
من هله ده بیر اینسانام

------------------------------------------------

اگر به خانه‌ی من آمدی

(شعری از غاده السمان.... شاعری از سوریه)

اگر به خانه‌ی من آمدی برایم مداد بیاور
مداد سیاه می‌خواهم روی چهره‌ام خط بکشم
تا به جرم زیبایی در قفس نیفتم

یک ضربدر هم روی قلبم تا به هوس هم نیفتم!
یک مداد پاک کن بده برای محو لب‌ها
نمی‌خواهم کسی به هوای سرخیشان، سیاهم کند!

یک بیلچه، تا تمام غرایز زنانه را از ریشه درآورم شخم بزنم وجودم را
بدون این‌ها راحت‌تر به بهشت می‌روم گویا!

یک تیغ بده، موهایم را از ته بتراشم، سرم هوایی بخورد
و بی‌واسطه روسری کمی بیاندیشم!

نخ و سوزن هم بده، برای زبانم می‌خواهم ... بدوزمش به سق
اینگونه فریادم بی صداتر است!

قیچی یادت نرود، می‌خواهم هر روز اندیشه‌ هایم را سانسور کنم!
پودر رختشویی هم لازم دارم برای شستشوی مغزی!

مغزم را که شستم، پهن کنم روی بند تا آرمان‌هایم را باد با خود ببرد به آنجایی که عرب نی انداخت.

می‌دانی که؟ باید واقع‌بین بود ! صداخفه ‌کن هم اگر گیر آوردی بگیر!
می‌خواهم وقتی به جرم عشق و انتخاب، برچسب فاحشه می‌زنندم بغضم را در گلو خفه کنم!

یک کپی از هویتم را هم می‌خواهم برای وقتی که خواهران و برادران دینی به قصد ارشاد، فحش و تحقیر تقدیمم می‌کنند، به یاد بیاورم که کیستم!

ترا به خدا ... اگر جایی دیدی حقی می‌فروختند برایم بخر ... تا در غذا بریزم ترجیح می‌دهم خودم قبل از دیگران حقم را بخورم !

سر آخر اگر پولی برایت ماند برایم یک پلاکارد بخر به شکل گردنبند، بیاویزم به گردنم ... و رویش با حروف درشت بنویسم:

من یک انسانم
من هنوز یک انسانم